logo

EFSANE AİLE,EFSANE KISRAK

EFSANE AİLE,EFSANE KISRAK16.10.2019


Paylaş:
Yazı Boyutu





20. Yüzyılın başlarında, Amerikan yarış atı yetiştiriciliğinde başarılı olmanın en kısa ve kolay yolu, Whitney Ailesi’nin kısraklarından bir  veya birkaç tanesine sahip olmaktı. Whitney Ailesi’nin elinde bulundurduğu kaliteli kısrak kadrosunun baş mimarı William  Collins Whitney’di. Ancak, o yalnız değildi. Oğulları William Payne ve Harry Payne Whitney hatta torunları John Hay ve Cornelius Vanderbilt Whitney, ona hem Amerikan’nın kum pistlerindeki başarılı kısrakları hem de Avrupa’nın en nadide kısrak familyalarının mensuplarını satın aldırıyorlardı.

Aile, bu geniş çaplı araştırmalarının sonucunu ve ince eleyip sık dokumalarının karşılığını fazlasıyla alıyordu. 1903 ile 1960 yılları arasında, Whitney Ailesi tam 14 kere  yılın yetiştiricisi ve yılın at sahibi ödüllerini almıştı. Williams Collins Whitney, çok araştırmacı bir kişiydi. Pedigri ve atlar konusunda sadece aile mensuplarına sormakla yetinmiyor, bu konuda kendini ispatlamış yetiştiricilerden de yardım almaktan çekinmiyordu. Belki de bu huyu onun politikaya olan merakından da ileri geliyor olabilirdi. Yine Amerika’nın ünlü yetiştiricilerinden biri olan August Belmont  ki soyadının, dünyanın en ünlü yarışlarından Belmont Stakes ile ilgisinin olduğunu sizlere söylememe gerek yok. Ve yine ünlü bir isim olan John Madden, ona pedigri ve yetiştiricilik konusunda fikir veriyorlardı.

Whitney çok başarılı olmuş kısrakları anne kadrosuna dahil ediyordu. Ona göre kısrağın yarış hayatının kısa ya da uzun sürmesi önemli değildi. Genel kanı olan az koşmanın anneliğe olan pozitif etkisi ya da hiç koşmamanın anneliğe etkisi gibi yöntemler onu hiç ilgilendirmiyordu. O sadece performansa bakıyordu. Kendi yarış koşan kısraklarının da başarılı olanlarını anneliğe ayırıyordu.

Whitney, 1904 yılında aniden yaşama veda etti. Bu kusursuz operasyon bir anda   lidersiz kalmıştı. Ailenin elinde bir birinden değerli kısraklar kalmıştı. Bugün yurt dışı satışlarında oldukça sık rastladığımız “Dispersal” yani kadronun hepsini ya da çoğunu elden çıkarma yöntemi ile bu kısraklar ve atlar satışa getirilmişti. Oğlu Harry Payne Whitney, içlerinde değerli aygır Hamburg başta olmak üzere bu eşsiz kısrakların bir çoğunu satın aldı. Ancak, Whitney bu kısraklardan yetiştirdiği atları kendi forması ile koşmak yerine, arkadaşı Herman B. Duryea’ya kiralamayı tercih etmişti. Tabii, o yıllardaki kiralama sisteminin nasıl olduğunu da merak etmiyor değilim. Acaba ülkemizdeki uygulamayla benzerlik gösteriyor muydu bilemiyorum? Bu ikilinin yetiştirdiği ve koştuğu atlar onlara 1913, 1920, 1924, 1926, 1927, 1929 yıllarında şampiyon yetiştirici ve at sahibi unvanlarını kazandırdı. Bu atlardan bazılarına göz atacak olursak ilk akla gelenler, Equpoise, Regret, Prudery, Victorian, Bostanian, Top Flight, Mother Goose.

Harry Payne Whitney, babasından  geride kalan kısrak kadrosundan önemli isimleri satın alıp yoluna devam etmiş ve başarılı olmuştu. Ya diğer kardeşler ne yapmıştı? William Payne Whitney’in eşi Helen Whitney, Green Tree Stud’ın kurucusu idi. Bu haradan yine baba Whitney’in kısraklarından birçok şampiyon çıkmıştı ki aile 1942 yılında Amerika’nın lider yetiştiricisi seçilmişti. 1950 yılında ise yılın at sahibi seçildiler. Ailenin yetiştirdiği atları yakından incelersek Tom Fool, Twenty Grand, Capot, Stage Door Johny, Bowl Game bunlardan bazılarıydı.

Whitney Ailesi’nin kısraklarının başarısı nesilden nesle geçerken, ailenin genç üyeleri de sayısız başarılara imza atıyorlardı ki haranın kurucusu William Colllins Whitney’in torunlarından biri olan Dorothy Paget’in, Straight Deal isimli atı 1943 yılı İngiltere Derby’sinin sahibi oluyordu. Baba Willam Collins Whitney’in ölümünden sonra  kısraklarının bir çoğunu satın alan oğlu Harry Payne Whitney ise, 1929 yılında yaşama veda etmişti. Ailede ekürinin başına oğlu C. V. Whitney geçmişti. Ailenin atları 3’üncü nesle devir olmuştu. Acaba bu genç delikanlı başarılı olabilecek miydi?

Whitney Ailesi, Amerikan yarışçılığına şüphesiz ki damgasını vurmuştu. Ancak, sayısız kuvvetli rakipleri de vardı. Belki de bunların başında bir baba oğul olan, James R. Keene   ve Foxhall Keeene geliyordu. Öyle ki Harry Payne Whitney, 1911 yılında bu ailenin bütün “Yearling”lerini satın almıştı. Şimdi işin başında olan oğlu C. V. Whitney’in elinde, bu en kuvvetli rakibin familyalarının bulunduğu kısraklar da vardı. Genç Whitney çıtayı daha da yukarı taşımayı başarabilecek miydi?

1924 yılının şampiyon 2 yaşlı dişi İngiliz tayı Mother Goose, Whitney Ailesi’nin yetiştirmesiydi. Ancak anne hattı, olduğu gibi Keene Ailesi’ne aitti. Yani bu değerli hat, 1911 yılında alınan “Yearling”lerin biri vasıtasıyla elde edilmişti. Bu şampiyon iki yaşlının  hiç koşmamış kızı Arbitrotor’u anne yapan genç Whitney, belki de dedesinin stratejisinin tam tersini uygulamıştı. Bu kısrak, Mahmoud’dan bir Stakes galibi vermişti, adı Burra Sahip idi. Whitney, kısrağı tekrar Mahmoud’a çekti ve bu sefer dişi tay elde etmişti. Ancak, tayı Yearling iken özel olarak Henry Knight’a satmıştı. Tay aynı sene tekrar el değiştirmişti. Taggart tarafından 15.000 USD’ye alınmıştı. Ancak Taggart aniden vefat edince, tay satışta alındığı fiyata, yani 15.000 USD’ye William G. Helis’in olmuştu.

Sert mizaca sahip bu kır dişi tay, başarılı yarış hayatının ardından kısrak olarak dünya yarışçılığına damgasını vurmuştu. Kısrağın adını merak ediyorsunuz değil mi? Almahmoud…

Onun kızları ve torunları yolu ile dünya yarışçılığındaki önemli isimler, Northern Dancer, Halo, Danehill, Machiavellian, Tosmah…

Evet, efsane Whitney Ailesi bu sefer Almahmoud ile ölümsüzleşecekti…

Sadun Oktav



Blog Kategorileri